Napoleon Bonaparte blijft een van de meest fascinerende figuren in de wereldgeschiedenis. Hieronder volgt een lijst met 15 weetjes over deze historische gigant, die licht werpen op zowel zijn persoonlijke leven als zijn publieke imago.
1. Corsicaanse Roots met Franse Ambities
Geboren in 1769 op Corsica, slechts een jaar nadat het eiland een Frans territorium werd, groeide Napoleon op in een gezin van kleine adel. Zijn ouders hadden voldoende middelen om hem naar school in Frankrijk te sturen, hoewel hij zijn hele leven een Corsicaans accent behield. Dit detail onderstreept de complexe relatie tussen zijn eilandafkomst en zijn latere Franse keizerlijke identiteit.
2. Een Vroege Start in het Leger
Op 16-jarige leeftijd werd Napoleon officier in het Franse leger, na zijn opleiding aan de prestigieuze École Militaire in Parijs. Zijn vroege toetreding tot het leger markeert het begin van een militaire carrière die de loop van de Europese geschiedenis zou veranderen.
3. Van Revolutionair tot Keizer
Ondanks zijn latere dominantie over Frankrijk, koesterde de jonge Napoleon oorspronkelijk de hoop om Corsica van de Franse heerschappij te bevrijden. Zijn jeugdige geschriften en activiteiten weerspiegelen een diepe verbondenheid met zijn geboorte-eiland en een aanvankelijke weerstand tegen de Franse overheersing.
4. Een Romantische Ontmoeting met Joséphine
Napoleon’s huwelijk met Joséphine de Beauharnais, een weduwe en voormalige gevangene van de Franse Revolutie, was zowel een liefdesverhaal als een strategische alliantie. Hun relatie, gekenmerkt door passie, verraad en politieke manoeuvres, biedt een inkijk in de persoonlijke wereld achter Napoleon’s publieke façade.
5. De Mythe van de Kleine Grote Man
De legende van Napoleon’s korte gestalte is een van de meest hardnekkige mythes over de keizer. In werkelijkheid was hij ongeveer 1,68 meter lang, wat gemiddeld was voor zijn tijd. Deze misvatting is grotendeels te wijten aan Engelse spotprenten en de overdracht van Franse naar Engelse meeteenheden.
6. Een Onverwachte Literaire Kant
Voordat hij de machtige figuur werd die we nu kennen, waagde Napoleon zich aan het schrijven van een romantische novelle, ‘Clisson et Eugénie’. Dit literaire werk, dat een geromantiseerde versie van zijn eigen liefdeservaringen vertelt, onthult een onverwachte gevoelige en creatieve kant van de latere keizer.
7. Een Wetenschapper in Hart en Nieren
Naast zijn politieke en militaire prestaties had Napoleon ook een diepe interesse in de wetenschappen. Hij werd verkozen tot lid van de National Institute, de vooraanstaande Franse wetenschappelijke vereniging, en nam wetenschappers mee op zijn expeditie naar Egypte. Deze onderneming leidde tot de ontdekking van de Steen van Rosetta, een sleutel tot het ontcijferen van oude Egyptische hiërogliefen.
8. Beethoven’s Bewondering en Teleurstelling
Ludwig van Beethoven bewonderde Napoleon oorspronkelijk vanwege zijn heroïsche prestaties en democratische idealen, wat hem inspireerde tot het componeren van zijn Derde Symfonie. Echter, toen Napoleon zichzelf tot keizer kroonde, verloor Beethoven alle respect voor hem en veranderde de opdracht van de symfonie.
9. Religieuze Flexibiliteit
Napoleon werd gedoopt als katholiek, maar zijn eigen geschriften geven aan dat hij al vroeg in zijn leven het katholicisme – en inderdaad het bestaan van elke god – begon te betwijfelen. Ondanks zijn gebrek aan een sterke persoonlijke geloofsovertuiging, bewonderde hij de tactische kracht van georganiseerde religie. Als keizer bevrijdde Napoleon Joden in de door hem gecontroleerde gebieden van Europa, waarbij hij erop stond dat ze vrij mochten zijn om eigendommen te bezitten en vrijelijk te aanbidden. Deze handelingen waren niet puur uit welwillendheid, maar omdat hij geloofde dat religieuze vrijheid Joodse populaties naar de Franse gecontroleerde gebieden zou aantrekken.
10. Een Poging tot Zelfmoord
Na een rampzalige campagne in Rusland en druk van de Zesde Coalitie, werd Napoleon gedwongen af te treden als onderdeel van het Verdrag van Fontainebleau op 11 april 1814. Zijn eerste reactie op zijn verbanning was een zelfmoordpoging terwijl hij nog in Fontainebleau was. Hij had sinds het falen in Rusland een giftige pil bij zich en nam deze uiteindelijk in op 12 april. De pil had echter aan potentie verloren met de tijd; hoewel het Napoleon hevig ziek maakte, doodde het hem niet.
11. Een Verzoek om Asiel in Engeland
Na zijn ontsnapping van Elba en zijn korte terugkeer aan de macht, werd Napoleon verslagen bij Waterloo en gedwongen zich over te geven aan de Britse kapitein van de HMS Bellerophon. Napoleon schreef een brief aan de prins-regent van Groot-Brittannië (de toekomstige koning George IV) waarin hij asiel en “een klein landgoed” buiten Londen verzocht – een gewaagd verzoek gezien zijn jarenlange plannen om Groot-Brittannië te veroveren.
12. De Uiterste Voorzorgsmaatregelen van zijn Verbanning
De Britten namen extreme voorzorgsmaatregelen bij het beveiligen van Napoleon’s laatste verbanningsoord. Sint-Helena, een vulkanisch eiland in de Zuid-Atlantische Oceaan, is geïsoleerd, omringd door steile kliffen en werd bewaakt door zo’n 2800 mannen bewapend met 500 kanonnen. Tijdens Napoleon’s laatste zes levensjaren op Sint-Helena omvatten ontsnappingsplannen boten, ballonnen en zelfs een paar primitieve onderzeeërs.
13. De Dood van Napoleon
Napoleon stierf op 5 mei 1821 op 51-jarige leeftijd, nog steeds in ballingschap op Sint-Helena. Zijn persoonlijke arts meldde op de overlijdensakte dat de keizer was overleden aan maagkanker, in overeenstemming met meldingen dat hij leed aan buikpijn en misselijkheid in de laatste weken van zijn leven. Maar zijn lichaam bleef opmerkelijk goed bewaard, een veelvoorkomend bijeffect van arseenvergiftiging, wat twee eeuwen van speculatie over vuil spel inspireerde.