Marilyn Monroe was een icoon van de popcultuur, maar haar leven was tragisch kort. Ze overleed op 36-jarige leeftijd. Haar carrière werd vaak overschaduwd door haar persoonlijke leven, mede door Hollywood’s obsessie met het mirage van ‘Marilyn Monroe’ in plaats van de mens in het middelpunt. Monroe’s nalatenschap is gecompliceerd. Veel verslaggevers en geleerden portretteren haar als een slachtoffer van de tijd, gebruikt en misbruikt door een misogynistische cultuur die haar niet zag als iets anders dan iemand om van te profiteren. Maar er bestaat ook een ander verhaal – dat Monroe een pionier was voor haar tijd en de meesterbrein achter haar imago en succes. Ze was ook Hollywood’s eerste grote stiltebreker, die het gedrag van roofzuchtige mannen aan het licht bracht.
1. Marilyn Monroe’s geboortenaam was Norma Jeane
Dit is een van de bekendere feiten over Monroe, maar ze werd geboren als ‘Norma Jeane Mortenson’. Ze werd later gedoopt als Norma Jeane Baker, maar bij haar eerste huwelijk veranderde ze haar achternaam weer in Dougherty. Toen ze begon in de entertainmentindustrie, waren de productiebazen gecharmeerd van haar. Maar ze vonden ‘Dougherty’ niet goed klinken. Bovendien waren ze bezorgd dat kijkers ‘Dougherty’ niet correct zouden kunnen uitspreken. Dus vroegen ze haar om een nieuwe naam te kiezen. ‘Monroe’ was een achternaam van haar moeders kant. Wat betreft de voornaam, het was een studio-executive die met ‘Marilyn’ kwam, naar voormalig Broadway-ster Marilyn Miller. Het zou nog een decennium duren voordat ze haar naam wettelijk veranderde in haar artiestennaam, maar gedurende haar hele filmcarrière stond ze bijna uitsluitend bekend als Marilyn Monroe.
2. Marilyn Monroe was veel slimmer dan men dacht
Volgens sommige rapporten was Monroe’s IQ-niveau rond de 160+. Ter referentie, een gemiddeld IQ is rond de 100. Het is interessant om te weten, aangezien Monroe vaak werd afgeschilderd als een ‘blonde bimbo’ in veel van haar films – terwijl dat verre van de waarheid was.
3. Marilyn Monroe’s jeugd was uitdagend, vooral door de mentale gezondheidsproblemen van haar moeder
Monroe’s moeder Gladys was een alleenstaande moeder die twee kinderen had voor Monroe. Gedurende Monroe’s jeugd was er veel instabiliteit – Gladys had het financieel en mentaal moeilijk, waardoor Monroe onder de zorg van de staat werd geplaatst. Monroe werd vervolgens van het ene pleeggezin naar het andere en naar familieleden gestuurd, en op een bepaald moment in een weeshuis geplaatst. Gedurende deze periode kreeg Gladys een emotionele inzinking en werd gediagnosticeerd met paranoïde schizofrenie. Na enkele maanden in een rusthuis werd ze opgenomen in het Metropolitan State Hospital, waar ze de rest van haar leven in en uit een psychiatrische inrichting bracht. Ze had vanaf dat moment zelden contact met Monroe. Monroe zei later dat de reden waarom ze acteren wilde nastreven was dat ze droomde van leven in een andere wereld toen ze jonger was – een wereld waarin ze gewenst en geliefd was.
4. Marilyn Monroe trouwde met haar eerste echtgenoot toen ze slechts 16 jaar oud was
Toen Monroe nog ‘Norma Jeane’ was, ontmoette en trouwde ze met politieagent James Dougherty toen ze 16 was en hij ongeveer 20. Dougherty’s familie woonde naast een familie waar Monroe periodiek mee woonde. Terwijl ze dichtbij elkaar woonden, groeiden ze dichter naar elkaar toe. Op dat moment ging Monroe’s toenmalige pleegmoeder naar een nieuwe stad verhuizen en wist dat ze Monroe niet kon meenemen. Dus vroeg de pleegmoeder aan Dougherty of hij zou overwegen om met Monroe te trouwen zodat ze kon blijven. “Ze zou terug zijn gegaan naar een weeshuis of een ander pleeggezin, dus haar pleegmoeder stelde voor dat ik met haar trouwde. Ik vond haar erg jong, maar ik nam haar mee naar een dans. Ze was een vrij volwassen meisje en fysiek was ze natuurlijk volwassen. We praatten, en we konden het vrij goed met elkaar vinden,” zei hij later. “We besloten te trouwen om te voorkomen dat ze terug zou gaan naar een pleeggezin. Maar we waren verliefd.” Ze waren vier jaar samen, maar het was Monroe’s groeiende beroemdheidsstatus die het huwelijk beëindigde.
5. Marilyn Monroe’s overgang naar blondine was vrijwel gedwongen
In een poging om modellenwerk te blijven krijgen – samen met een stabiel inkomen na haar scheiding van Dougherty – werd Monroe verteld dat ze haar natuurlijke brunette haar moest veranderen in gebleekt blond. Emmeline Snively, het hoofd van het Blue Book Model Agency, vertelde haar dat als ze meer werk wilde, ze haar haar moest bleken. Immers, volgens Snively, konden brunettes maar op een beperkt aantal manieren gefotografeerd worden, terwijl een blondine alles kon zijn. “Kijk, lieverd,” herinnerde Snively zich later dat ze haar vertelde, “als je echt ergens wilt komen in deze business, moet je gewoon je haar bleken en steilen, want nu is je gezicht een beetje te rond en een haarbehandeling zal het verlengen.” Ze onderging ook elektrolyse rond haar haarlijn om haar weduwenpiek te verwijderen – een V-vormig punt in de haarlijn in het midden van het voorhoofd.
6. Marilyn Monroe had last van endometriose
Net als één op de tien vrouwen wereldwijd, werd ook Monroe gediagnosticeerd met endometriose. Men gelooft dat de actrice het grootste deel van haar volwassen leven tot aan haar dood in 1962 aan deze chronische en ongeneeslijke ziekte leed. Ze probeerde meerdere keren in haar leven zwanger te raken – en ervoer ten minste twee miskramen – maar kon geen kinderen krijgen. In april 1952 werd de actrice opgenomen in het ziekenhuis waar ze haar appendix zou laten verwijderen. Er is geschreven dat toen de procedure op het punt stond te beginnen, doktoren een briefje op haar buik vonden geplakt. De brief, gericht aan haar chirurg Dr. Marcus Rabwin, smeekte hem om haar eierstokken intact te houden. Ze schreef: “Snij zo weinig mogelijk… Ik weet dat het ijdel lijkt. Het feit dat ik een vrouw ben is belangrijk en betekent veel voor mij. Bewaar alsjeblieft (ik kan niet genoeg vragen) wat je kunt – ik ben in jouw handen. Je hebt kinderen en je moet weten wat dat betekent – alsjeblieft Dr. Rabwin – ik weet dat je het op een of andere manier zult doen!” Haar chirurg voldeed aan haar wensen, maar Monroe’s droom om moeder te worden zou nooit uitkomen. Midden 1957 moest ze een buitenbaarmoederlijke zwangerschap beëindigen. Slechts een jaar later leed ze een miskraam.
7. Haar tweede huwelijk was naar verluidt vol misbruik
Monroe was de ster van het scherm. DiMaggio was de ster van het honkbalveld. Samen vormden ze een ‘perfect’ beroemd koppel. Maar achter gesloten deuren was het tumultueus. Ze trouwden in 1954 en gingen negen maanden later uit elkaar. In haar autobiografie “My Story” zei Monroe dat toen ze DiMaggio voor het eerst ontmoette, hun relatie hemels was. DiMaggio behandelde haar “als iets speciaals” en ze was verrast door haar gevoelens voor hem, en schreef: “Ik ontmoette deze gereserveerde man die niet meteen avances maakte. Ik had bijna elke avond twee weken lang diner met hem.” Zoals Vanity Fair meldde, wilde DiMaggio vermoedelijk een huisvrouw, terwijl Monroe allesbehalve dat was. Het is algemeen bekend dat de klassieke scène in de film The Seven Year Itch “de laatste druppel” was voor DiMaggio, die “woedend” was over de scène. Het is het moment waarop Monroe’s witte jurk fladdert over een metroventilatieopening in New York, waardoor haar ondergoed te zien is. In oktober 1954 kondigde Monroe aan verslaggevers aan dat ze van plan was om DiMaggio te scheiden op gronden van ‘mentale wreedheid’. Jaren later bleven er beschuldigingen van fysiek en emotioneel misbruik tegen DiMaggio bestaan – de bewering dat Monroe in angst leefde terwijl ze bij hem was.
8. Marilyn Monroe onderging plastische chirurgie
Dit lijkt misschien niet zo baanbrekend, maar voor die tijd was plastische chirurgie niet zo gewoon. Zoals eerder vermeld, onderging Monroe een reeks elektrolysesessies op haar haarlijn, die bestonden uit het gebruik van een dunne metalen sonde om de follikel “te schokken” en het haar permanent te verwijderen. Röntgenfoto’s van Monroe toonden later aan dat ze een soort procedure had ondergaan om het kraakbeen rond de punt van haar neus te veranderen. De medische dossiers suggereerden ook dat ze een kinimplantaat had.
9. Het FBI had een dossier over Marilyn Monroe
In 1956 werd Monroe’s toekomstige derde echtgenoot, toneelschrijver Arthur Miller, opgeroepen om te getuigen in verband met geruchten over communistische activiteiten. Miller weigerde dit te doen, wat hem in de gevangenis had kunnen doen belanden. Hij ontkende echter ooit “onder communistische discipline” te hebben gestaan. Hij riskeerde een mogelijke minachting van het hof door te weigeren de namen te geven van degenen die hij had gezien bij door communisten geleide bijeenkomsten. Tijdens zijn getuigenis onthulde hij zijn plannen om met Monroe te trouwen – later werd geloofd dat dit feit hem hielp om niet in de gevangenis te belanden. Maar het deed sommigen geloven dat Monroe schuldig was door associatie. Het dossier van de FBI over Monroe werd geopend vanwege haar relatie met Miller en zijn “on-Amerikaanse” activiteiten, gekoppeld aan een verzoek dat ze maakte om de Sovjet-Unie in 1955 te bezoeken. Ze bezocht uiteindelijk de Sovjet-Unie niet.
10. Marilyn Monroe’s iconische ‘Happy Birthday Mr President’ jurk blijft een van de duurste stukken popcultuurmemorabilia
Het was de jurk en het optreden waar nog decennia lang over gesproken zou worden. Toen Monroe een verleidelijke versie van ‘Happy Birthday’ zong voor toenmalig president John F. Kennedy, droeg ze een bedazzelde en doorschijnende jurk – dezelfde jurk die Kim Kardashian dat jaar droeg. De jurk werd verkocht voor US$1,26 miljoen op een veiling in 1999. Maar in 2016 werd het verkocht voor $4,8 miljoen, met Ripley’s Believe It or Not Museum als koper. Het blijft een van de duurste stukken popcultuurmemorabilia aller tijden.