Amelia Earhart (1897-1937) was een Amerikaanse luchtvaartpionier en schrijfster die wereldberoemd werd als de eerste vrouw die solo de Atlantische Oceaan overvloog. Haar avontuurlijke geest en mysterieuze verdwijning tijdens een poging rond de wereld te vliegen, spreken nog steeds tot de verbeelding.
1. Eerste vrouw als passagier over de Atlantische Oceaan
Voordat ze zelf solo vloog, kreeg Earhart al bekendheid in 1928 als de eerste vrouwelijke passagier die de Atlantische Oceaan overstak met het vliegtuig ‘Friendship’. Hoewel ze zelf niet bestuurde (dat deden piloten Wilmer Stultz en Louis Gordon), werd ze bij terugkomst als een heldin onthaald.
Ze voelde zich hier zelf wat ongemakkelijk over en noemde zichzelf ‘bagage, als een zak aardappelen’. Dit motiveerde haar echter om de oversteek zelf als piloot te maken.
2. Solo over de Atlantische Oceaan (1932)
Op 20 mei 1932, precies vijf jaar na Charles Lindberghs historische vlucht, vertrok Amelia Earhart vanuit Harbour Grace, Newfoundland, in haar rode Lockheed Vega 5B. Ze was vastbesloten de eerste vrouw te worden die solo non-stop de Atlantische Oceaan overvloog.
Na een barre tocht van bijna 15 uur, geplaagd door kou, ijsvorming en mechanische problemen, landde ze niet zoals gepland in Parijs, maar in een weiland in Culmore, Noord-Ierland. Ondanks de onverwachte landingsplaats had ze haar doel bereikt en werd ze wereldwijd bejubeld.
3. Talrijke vliegrecords
Naast haar Atlantische solovlucht vestigde Earhart talloze andere luchtvaartrecords. Ze was de eerste vrouw (en tweede persoon na Lindbergh) die solo van Hawaï naar Californië vloog (1935), een zeer gevaarlijke route over open oceaan.
Ze vestigde ook snelheidsrecords voor vrouwen en vloog als eerste persoon solo van Los Angeles naar Mexico-Stad en van Mexico-Stad naar Newark, New Jersey. Ze gebruikte haar bekendheid om de luchtvaart, en vooral de rol van vrouwen daarin, te promoten.
4. Voorvechter van vrouwenrechten
Amelia Earhart was meer dan alleen een pilote; ze was een fervent voorvechtster van vrouwenrechten en een inspiratiebron voor vrouwen wereldwijd. Ze moedigde vrouwen aan om hun dromen na te jagen, ook in door mannen gedomineerde velden zoals de luchtvaart en techniek.
Ze was lid van de National Woman’s Party en een vroege supporter van de Equal Rights Amendment. Haar onafhankelijkheid en vastberadenheid maakten haar een feministisch icoon.
5. Schrijfster en redactrice
Earhart was ook een getalenteerd schrijfster. Ze schreef verschillende boeken over haar vliegavonturen, waaronder ’20 Hrs. 40 Min.’ (over haar vlucht als passagier) en ‘The Fun of It’ (over haar solovlucht en haar leven).
Daarnaast was ze luchtvaartredacteur voor het tijdschrift Cosmopolitan en gaf ze lezingen door het hele land. Ze gebruikte haar publicaties en lezingen om haar passie voor vliegen te delen en anderen te inspireren.
6. Bijnaam ‘Lady Lindy’
Vanwege haar prestaties en haar gelijkenis in uiterlijk en avontuurlijke geest met Charles Lindbergh (‘Lucky Lindy’), kreeg Amelia Earhart in de pers vaak de bijnaam ‘Lady Lindy’.
Hoewel de naam haar bekendheid vergrootte, had ze er zelf gemengde gevoelens over. Ze wilde erkend worden voor haar eigen unieke prestaties, niet alleen als de vrouwelijke tegenhanger van Lindbergh.
7. De fatale poging rond de wereld (1937)
In 1937 ondernam Earhart haar meest ambitieuze project: een vlucht rond de wereld langs de evenaar. Samen met navigator Fred Noonan vertrok ze op 1 juni vanuit Miami in een speciaal aangepaste Lockheed Model 10-E Electra.
Na succesvolle etappes door Zuid-Amerika, Afrika, India en Zuidoost-Azië, bereikten ze Lae, Nieuw-Guinea. Vanaf daar moesten ze de zwaarste etappe van de reis afleggen: een vlucht van ruim 4.000 kilometer over de Stille Oceaan naar Howlandeiland, een piepklein atol waar een landingsbaan was aangelegd.
8. Mysterieuze verdwijning
Op 2 juli 1937 vertrokken Earhart en Noonan vanuit Lae. Tijdens de vlucht hadden ze radiocontact met de USCGC Itasca, een schip van de Amerikaanse kustwacht dat bij Howlandeiland lag om hen te helpen navigeren. De radioberichten werden echter steeds zwakker en onduidelijker.
Het laatste bevestigde bericht van Earhart gaf aan dat ze in de buurt van Howlandeiland moesten zijn, maar het niet konden zien en dat de brandstof opraakte. Daarna werd niets meer van hen vernomen. Het vliegtuig en de inzittenden verdwenen spoorloos boven de Stille Oceaan.
9. Grootschalige zoekactie en theorieën
De verdwijning leidde tot de grootste en duurste zoekactie op zee en in de lucht uit de Amerikaanse geschiedenis tot dan toe. Ondanks de enorme inspanningen werden geen sporen van het vliegtuig of de vliegers gevonden.
Door de jaren heen zijn talloze theorieën ontstaan over hun lot. De meest waarschijnlijke is dat het vliegtuig zonder brandstof kwam te zitten, neerstortte en zonk in de oceaan nabij Howlandeiland. Andere theorieën suggereren een landing (en dood als schipbreukeling) op een onbewoond eiland zoals Nikumaroro (voorheen Gardner Island), gevangenneming door de Japanners, of zelfs dat Earhart in het geheim terugkeerde en onder een andere naam verder leefde.
10. Blijvende inspiratie en onderzoek
Amelia Earhart blijft een icoon van avontuur, moed en doorzettingsvermogen. Haar leven en mysterieuze verdwijning blijven mensen fascineren en inspireren.
Er wordt nog steeds actief gezocht naar het wrak van haar vliegtuig, gebruikmakend van moderne technologie. Recente expedities, zoals die van Deep Sea Vision begin 2024 die een sonar-afbeelding vond die mogelijk het vliegtuig toont, houden de hoop levend dat het mysterie ooit definitief wordt opgelost.
Amelia Earhart was een ware pionier die grenzen verlegde in de luchtvaart en voor vrouwenrechten. Haar nalatenschap reikt verder dan haar vliegrecords; ze staat symbool voor de durf om het onbekende tegemoet te treden. Haar onopgeloste verdwijning draagt bij aan haar legendarische status en zorgt ervoor dat haar verhaal steeds opnieuw verteld wordt.