Zonder buitenboordmotor zou varen heel wat minder avontuurlijk zijn. Deze iconische krachtbron heeft alles veranderd: van vistrips en reddingsoperaties tot watersport en gewoon relaxed cruisen over het water. Maar waar komt die motor eigenlijk vandaan? En hoe werkt hij precies? Hier zijn 10 dingen die je misschien nog niet wist over de buitenboordmotor.
1. De eerste praktische buitenboordmotor kwam in 1909 op de markt
Ole Evinrude, een Noorse immigrant in de Verenigde Staten, wordt gezien als de vader van de buitenboordmotor. In 1909 ontwikkelde hij de eerste betrouwbare motor die je eenvoudig aan de achterkant van een boot kon bevestigen. Zijn uitvinding maakte boten plotseling veel toegankelijker: varen was niet langer alleen voor mensen met spierkracht of zeilervaring.
2. Buitenboordmotoren bestaan in elektrische en benzineversies
Traditioneel draaiden buitenboordmotoren op benzine, meestal in tweetakt- of viertaktvarianten. Maar met de opkomst van duurzaamheid zijn elektrische buitenboordmotoren enorm in opmars. Ze zijn stiller, schoner en perfect voor gebruik op meren waar verbrandingsmotoren verboden zijn. Merken als Torqeedo en ePropulsion zijn hierin voorlopers.
3. Ze zijn niet alleen voor kleine boten
Hoewel je ze vaak ziet op kleine vissersbootjes en sloepen, bestaan er buitenboordmotoren die krachtig genoeg zijn om grote boten aan te drijven. Zelfs een buitenboordmotor 15 pk kan al verrassend veel vermogen leveren voor recreatief gebruik. Aan de andere kant zijn er ook monsters die meer dan 600 pk leveren, speciaal ontworpen voor speedboten, reddingsvaartuigen en offshore toepassingen.
4. Er zijn opblaasbare boten speciaal gemaakt voor buitenboordmotoren
Opblaasbare boten zoals RIB’s (Rigid Inflatable Boats) zijn ontworpen om te werken met buitenboordmotoren. Dankzij hun lichte gewicht kunnen zelfs motoren met relatief weinig pk’s deze boten razendsnel laten varen. Niet voor niets worden RIB’s vaak gebruikt door reddingsdiensten, het leger en avonturiers.
5. De staartstukhoek bepaalt je snelheid en brandstofverbruik
Veel mensen weten niet dat de hoek waaronder de motor in het water staat – de “trim” – een enorm verschil maakt. Te veel omhoog en je verliest grip, te veel omlaag en je boor zuigt zich vast in het water. Goed trimmen verhoogt je snelheid, verlaagt je brandstofverbruik en maakt je vaartocht veel soepeler.
6. Buitenboordmotoren hebben hun eigen koelmechanisme
Omdat de motor tijdens het draaien enorm heet wordt, zuigt een buitenboordmotor water uit het meer, kanaal of de zee om de motor te koelen. Dit gebeurt via kleine inlaten aan de onderzijde. Daarom zie je tijdens het varen vaak een klein straaltje water uit de motor spuiten: dat is de koelwateruitlaat.
7. Er bestaan ‘kickers’ voor noodgevallen
Veel vissers en zeevaarders gebruiken een extra kleine buitenboordmotor, een zogenaamde “kicker”. Mocht de hoofdmotor het begeven, dan kunnen ze met de kicker alsnog veilig terugvaren. Kickers zijn ook handig voor langzaam trollen bij het vissen.
8. Onderhoud is cruciaal voor een lange levensduur
Een buitenboordmotor kan jarenlang meegaan, maar dan moet je hem wel goed onderhouden. Dat betekent onder andere: regelmatig olie verversen, de schroef controleren op beschadigingen, de koelwaterinlaten schoonhouden en de motor na gebruik doorspoelen met zoet water – vooral na gebruik op zee.
9. Buitenboordmotoren worden steeds slimmer
De nieuwste generatie buitenboordmotoren zit vol slimme technologie. Denk aan digitale displays die brandstofverbruik, snelheid en motortemperatuur in realtime tonen. Sommige modellen hebben GPS-gebaseerde snelheidsregeling of zelfs automatische trimfuncties. De toekomst van de buitenboordmotor wordt niet alleen elektrisch, maar ook steeds meer ‘connected’.
Van een simpele hulpmotor tot een technologisch hoogstandje: de buitenboordmotor heeft in ruim een eeuw tijd een enorme ontwikkeling doorgemaakt. En de innovatie stopt niet. Met de opkomst van elektrische motoren en slimme besturingssystemen wordt varen nog toegankelijker, milieuvriendelijker én spannender dan ooit. De volgende keer dat je het gas open draait, weet je: er zit veel meer geschiedenis én toekomst achter die brullende krachtbron dan je op het eerste gezicht zou denken.