Acne, de plaag van vele tieners (en volwassenen!), is iets waar we allemaal wel eens mee te maken hebben gehad. Of het nu gaat om een enkele puist op een slecht moment, of een hardnekkige uitbraak waar je maar geen controle over krijgt: acne blijft een mysterieus en fascinerend onderwerp. Maar er is veel meer te weten dan je zou denken! Hier zijn tien interessante feiten over acne die je misschien nog niet kende.
Acne is niet alleen een tienerprobleem
Hoewel acne vaak wordt geassocieerd met de puberteit, is het zeker niet exclusief voor tieners. Bijna 85% van de mensen tussen de 12 en 24 jaar krijgt ermee te maken, maar ook volwassenen kunnen last blijven houden van acne. Dit heet ‘volwassenenacne’.
Verrassend genoeg komt het vooral voor bij vrouwen tussen de 30 en 50 jaar, vaak veroorzaakt door hormonale schommelingen zoals tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of menopauze. Dus als je dacht dat je na je tienerjaren afscheid kon nemen van puistjes, helaas… ze kunnen blijven terugkomen.
Hormonen zijn de grote boosdoeners
Hormonen spelen een sleutelrol in de ontwikkeling van acne. Testosteron, een mannelijk hormoon dat zowel bij mannen als vrouwen voorkomt, stimuleert de talgklieren om meer olie te produceren. Dit overtollige talg kan de poriën verstoppen en leiden tot acne.
Bij vrouwen kan hormonale acne verergeren rond de menstruatiecyclus of door hormonale aandoeningen zoals PCOS (polycysteus ovariumsyndroom). Ook tijdens de puberteit nemen de hormoonspiegels toe, wat acne kan veroorzaken. Dit verklaart waarom acne vaak begint in de tienerjaren.
De rol van bacteriën in acne
Acne wordt gedeeltelijk veroorzaakt door een bacterie genaamd Cutibacterium acnes, die van nature op onze huid leeft. Deze bacterie gedijt goed in verstopte poriën, waar het overtollige talg afbreekt en ontstekingen veroorzaakt. Hoewel deze bacterie altijd aanwezig is op onze huid, leidt het alleen tot acne als de omstandigheden precies goed zijn, zoals bij een overproductie van talg of een verstopping in de porie.
Puistjes uitknijpen is verleidelijk, maar doet het maar niet
We hebben allemaal wel eens de drang gevoeld om een vervelende puist uit te knijpen, maar dit kan meer kwaad dan goed doen. Door te knijpen beschadig je de huid en verhoog je het risico op littekens. Bovendien kan het knijpen de ontsteking verergeren door bacteriën dieper in de huid te duwen, wat de puist zelfs kan laten groeien. Het is beter om te vertrouwen op behandelingen die puistjes uitdrogen en de huid kalmeren in plaats van zelf aan de slag te gaan.
Je dieet heeft invloed, maar niet zoals je denkt
Het idee dat chocolade en vette snacks acne veroorzaken, is hardnekkig, maar niet helemaal waar. Er is geen direct bewijs dat het eten van chocola of friet je gezicht vol puistjes zet. Wat wél invloed kan hebben, is een dieet rijk aan suiker en zuivel.
Zuivelproducten, met name magere melk, zijn in verschillende studies in verband gebracht met een verhoogde kans op acne, mogelijk door de hormonen die in melk zitten. Voedingsmiddelen met een hoge glycemische index, zoals wit brood en frisdrank, kunnen de bloedsuikerspiegel snel laten stijgen en de talgproductie stimuleren, wat kan leiden tot meer puistjes.
Stress maakt acne erger
Hoewel stress niet direct acne veroorzaakt, kan het zeker een verergerende factor zijn. Wanneer je gestrest bent, produceert je lichaam meer cortisol, ook wel het ‘stresshormoon’ genoemd. Dit hormoon stimuleert de talgklieren om meer olie aan te maken, wat kan leiden tot verstopte poriën en ontstekingen. Dus de volgende keer dat je een deadline hebt of je zorgen maakt over een examen en plotseling meer puistjes opmerkt, weet je waarom!
Je kussen kan je huid verpesten
Slaap je vaak met je gezicht diep in je kussen? Je beddengoed kan een onverwachte bron van bacteriën en vuil zijn, die bijdraagt aan acne. Overtollige oliën, dode huidcellen en bacteriën kunnen zich ophopen op je kussensloop en elke nacht weer in contact komen met je gezicht. Het is dus verstandig om je kussensloop regelmatig te wassen om te voorkomen dat deze een broedplaats voor acne wordt.
Zonnen kan acne tijdelijk verbergen, maar het is geen oplossing
De zon lijkt soms wel de ultieme acnebehandeling, omdat UV-stralen puistjes tijdelijk uitdrogen. Maar dit is misleidend. De korte-termijnvoordelen van zonnebaden worden vaak gevolgd door een acne-opflakkering zodra de huid zich begint te herstellen en meer talg produceert om het vochtverlies te compenseren. Bovendien kan teveel zon de huid beschadigen en littekens van acne verergeren. En laten we niet vergeten: zonbeschadiging verhoogt het risico op huidkanker!
Niet alle make-up veroorzaakt acne
Je hebt misschien gehoord dat make-up acne kan verergeren, en hoewel dit soms waar kan zijn, hangt het sterk af van welk type producten je gebruikt. Het is belangrijk om te kiezen voor niet-comedogene make-up, wat betekent dat het de poriën niet verstopt. Bovendien is het slim om altijd je make-up te verwijderen voordat je gaat slapen, zodat je huid kan ademen en herstellen. Dus nee, je hoeft je favoriete foundation niet meteen weg te gooien, maar kies slim en houd je huid schoon!
Acne-littekens kunnen worden behandeld
Als je ooit last hebt gehad van ernstige acne, dan weet je dat littekens een blijvende herinnering kunnen zijn aan deze vervelende huidaandoening. Gelukkig zijn er tegenwoordig verschillende behandelingen om acne-littekens te verminderen.
Van chemische peelings tot lasertherapie en microneedling: er zijn tal van opties beschikbaar om de huidtextuur te verbeteren en littekens minder zichtbaar te maken. Maar zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen, dus het is belangrijk om acne goed te behandelen om littekenvorming te minimaliseren.