Iran, officieel de Islamitische Republiek Iran, is een van de oudste beschavingen ter wereld en heeft een unieke culturele, religieuze en politieke positie in het Midden-Oosten. Het land, voorheen bekend als Perzië, heeft een indrukwekkend verleden dat duizenden jaren teruggaat en speelt vandaag de dag nog steeds een grote rol in de wereldpolitiek.
1. Iran is een van de oudste beschavingen ter wereld
Iran, historisch bekend als Perzië, is een van de oudste beschavingen ter wereld, met een geschiedenis die meer dan 4.000 jaar teruggaat. De Perzische Rijk werd gesticht in de 6e eeuw v.Chr. door Cyrus de Grote, en op het hoogtepunt strekte het rijk zich uit van de Middellandse Zee tot aan de Indusvallei.
2. Perzische tapijten zijn wereldberoemd
Perzische tapijten worden al eeuwenlang wereldwijd geprezen om hun vakmanschap, ingewikkelde ontwerpen en hoge kwaliteit. Ze worden vaak beschouwd als een van de meest verfijnde kunstvormen van Iran en zijn een belangrijk exportproduct dat wereldwijd zeer gewaardeerd wordt.
3. De Iraanse revolutie veranderde het land voorgoed
In 1979 vond de Iraanse Revolutie plaats, waarbij het regime van sjah Mohammed Reza Pahlavi werd omvergeworpen en Iran werd omgevormd tot een islamitische republiek onder leiding van ayatollah Ruhollah Khomeini. Deze revolutie had verstrekkende gevolgen voor de Iraanse politiek en maatschappij, en de islamitische wetgeving werd ingevoerd als basis voor het bestuur.
4. Het Iraanse kernprogramma leidt tot internationale spanning
Het kernprogramma van Iran heeft sinds het begin van de jaren 2000 tot veel internationale spanningen geleid. Westerse landen, met name de Verenigde Staten, hebben het land ervan beschuldigd te werken aan kernwapens, terwijl Iran volhoudt dat zijn nucleaire programma bedoeld is voor vreedzame energieproductie.
5. Iran is een theocratie
Iran is een theocratie, wat betekent dat de hoogste autoriteit in het land een religieus leider is. De Opperste Leider, momenteel ayatollah Ali Khamenei, heeft meer macht dan de gekozen president en parlement. Hij bepaalt het binnenlandse en buitenlandse beleid en heeft de controle over het leger en de rechtspraak.
6. De taal van Iran is Farsi
De officiële taal van Iran is Farsi, ook wel bekend als Perzisch. Het Perzisch is een Indo-Europese taal en heeft een rijke literaire traditie, met beroemde dichters zoals Hafez, Rumi en Omar Khayyam die wereldwijd bekend zijn.
7. Iran heeft de grootste sjiitische moslimbevolking ter wereld
Iran is het centrum van het sjiitische islamitische geloof, en ongeveer 90% van de Iraanse bevolking behoort tot de sjiitische tak van de islam. Dit maakt het land een belangrijke speler in de sjiitische wereld, en het heeft nauwe banden met andere sjiitische gemeenschappen in de regio, zoals in Irak en Libanon.
8. Persepolis was de oude hoofdstad van het Perzische Rijk
Persepolis, gelegen in het zuiden van Iran, was een van de hoofdsteden van het oude Achaemenidische Rijk. Het was een belangrijk administratief centrum en een plek voor koninklijke ceremonies. De ruïnes van Persepolis, die dateren uit de 6e eeuw v.Chr., zijn een UNESCO-werelderfgoed en trekken jaarlijks veel toeristen.
9. Iran was lang een koninkrijk
Voordat Iran in 1979 een islamitische republiek werd, was het land eeuwenlang een monarchie. De laatste heerser was sjah Mohammed Reza Pahlavi, die werd afgezet tijdens de Iraanse Revolutie. De monarchie werd vervangen door een islamitische regering onder leiding van ayatollah Khomeini.
10. Het land heeft enkele van de grootste olievoorraden ter wereld
Iran is een van de grootste olieproducenten ter wereld en beschikt over enkele van de grootste oliereserves. De olie-industrie speelt een cruciale rol in de Iraanse economie, hoewel de sector zwaar is getroffen door internationale sancties die zijn opgelegd vanwege het nucleaire programma.
11. Iran heeft een jonge bevolking
Ongeveer 60% van de Iraanse bevolking is jonger dan 30 jaar. Deze jonge bevolking heeft een belangrijke invloed op de toekomst van het land, vooral omdat veel jongeren in Iran roepen om hervormingen en meer vrijheden binnen de streng islamitische samenleving.
12. De Zoroastrische religie komt uit Iran
De Zoroastrische religie, een van de oudste monotheïstische religies ter wereld, ontstond in het oude Perzië rond 1500 v.Chr. Deze religie, gesticht door de profeet Zarathoestra, speelde een grote rol in de geschiedenis van Iran voordat de islam zijn intrede deed. Tegenwoordig zijn er nog maar enkele duizenden zoroastriërs in Iran, maar de invloed van deze religie is nog steeds voelbaar.
13. De kunst en architectuur van Iran zijn wereldberoemd
Iran heeft een rijke traditie in kunst en architectuur, van de prachtige mozaïeken van de oude moskeeën in Isfahan tot de indrukwekkende paleizen van de Qajar-dynastie. Iraanse kunst, vooral kalligrafie, keramiek en tapijten, staat wereldwijd bekend om zijn schoonheid en verfijning.
14. Iran heeft een complexe politieke structuur
Hoewel Iran een president en een parlement heeft, ligt de uiteindelijke macht bij de Opperste Leider en de Raad van Hoeders. Deze raad bestaat uit geestelijken en juristen die wetten kunnen blokkeren en beslissen welke kandidaten zich verkiesbaar mogen stellen bij verkiezingen. Hierdoor wordt de macht van gekozen functionarissen sterk beperkt.
15. Iran is een groot en divers land qua klimaat
Iran heeft een gevarieerd klimaat, met alles van woestijnen tot bergen en kustgebieden. In het noorden van het land vind je besneeuwde bergen, terwijl het zuiden grenst aan de warme Perzische Golf. Dit gevarieerde klimaat maakt het mogelijk om in Iran verschillende soorten gewassen te verbouwen en heeft het land een rijke landbouwtraditie.