De Azteken, een machtige beschaving die bloeide in het huidige Mexico voordat de Spaanse conquistadores arriveerden, staan bekend om hun indrukwekkende architectuur, geavanceerde landbouwtechnieken en rijke cultuur. Hier zijn twintig fascinerende weetjes over de Azteken die je misschien nog niet wist.
1. De Azteken noemden zichzelf “Mexica”
De term “Azteken” is een naam die later door historici werd bedacht. De Azteken noemden zichzelf oorspronkelijk “Mexica”, naar de legendarische stam die volgens hen afkomstig was uit Aztlán, een mythisch thuisland. De naam “Mexico” is dan ook afgeleid van deze term.
2. Tenochtitlan was hun hoofdstad
De hoofdstad van het Azteekse rijk was Tenochtitlan, gelegen op een eiland in het Texcocomeer, in wat nu Mexico-Stad is. Tenochtitlan was een van de grootste steden ter wereld in zijn tijd, met naar schatting 200.000 inwoners. De stad was beroemd om zijn indrukwekkende tempels, kanalen en drijvende tuinen.
3. Ze gebruikten een geavanceerd landbouwsysteem genaamd chinampa
De Azteken waren meesters in landbouw, en een van hun belangrijkste innovaties was het chinampa-systeem. Dit waren drijvende tuinen die in het water van het Texcocomeer werden gebouwd. Ze creëerden vruchtbare landbouwgrond door modder en plantenmateriaal op het wateroppervlak te stapelen. Dit systeem zorgde voor hoge opbrengsten en voedde de groeiende bevolking van Tenochtitlan.
4. Het Azteekse rijk was gebaseerd op een tributensysteem
Het Azteekse rijk breidde zich uit door middel van militaire veroveringen, maar hun controle over onderworpen volkeren was gebaseerd op het innen van tribute. Onderworpen steden en volkeren moesten goederen zoals maïs, cacao, goud en slaven leveren aan de Azteken als teken van onderwerping. Dit tributesysteem hield het rijk economisch draaiende.
5. Mensenoffers waren een centraal onderdeel van hun religie
Een van de meest bekende aspecten van de Azteekse beschaving is hun praktijk van mensenoffers. Ze geloofden dat de zonnegod Huitzilopochtli gevoed moest worden met menselijk bloed om zijn kracht te behouden en de wereld te redden van duisternis. Mensenoffers werden vaak uitgevoerd op de toppen van piramides, waarbij het hart van het slachtoffer werd geofferd.
6. Hun kalender had twee cycli
De Azteken gebruikten twee kalenders: een zonnekalender van 365 dagen en een rituele kalender van 260 dagen. De zonnekalender werd gebruikt voor dagelijkse activiteiten en landbouw, terwijl de rituele kalender werd gebruikt voor religieuze ceremonies en voorspellingen. Elke 52 jaar vielen de twee kalenders samen, wat door de Azteken werd gevierd als een tijd van vernieuwing.
7. De Azteken spraken Nahuatl
De Azteken spraken een taal genaamd Nahuatl, die nog steeds wordt gesproken door ongeveer anderhalf miljoen mensen in Mexico. Veel woorden uit het Nahuatl hebben hun weg gevonden naar het Engels en Spaans, zoals tomaat (tomatl), chocolade (xocolatl) en avocado (ahuacatl).
8. Ze geloofden in een cyclische tijd
De Azteken geloofden dat tijd cyclisch was en dat de wereld al verschillende keren was vernietigd en opnieuw gecreëerd. Volgens hun religie waren er al vier tijdperken (zonnen) voorbijgegaan, en leefden zij in de vijfde zon, die uiteindelijk ook zou eindigen. Ze voerden rituelen uit om ervoor te zorgen dat de wereld in balans bleef en niet vernietigd zou worden.
9. De Grote Tempel van Tenochtitlan was hun belangrijkste religieuze centrum
De Grote Tempel (of Templo Mayor) van Tenochtitlan was het belangrijkste religieuze gebouw van de Azteken. De tempel was gewijd aan zowel Huitzilopochtli, de god van de zon en oorlog, als Tlaloc, de regengod. Hier werden veel mensenoffers gebracht om de goden te eren en het voortbestaan van de wereld te waarborgen.
10. Chocolade was een luxe product
De Azteken beschouwden cacao als een geschenk van de goden, en het werd vaak gebruikt in ceremoniële drankjes. Chocolade, gemaakt van gemalen cacaobonen, werd vaak gemengd met kruiden zoals chili en vanille. Het was zo waardevol dat cacaobonen zelfs werden gebruikt als betaalmiddel.
11. De Azteken hadden een sterke militaire cultuur
De militaire cultuur van de Azteken was een van de pijlers van hun rijk. Jongens werden vanaf jonge leeftijd getraind om krijgers te worden, en militaire prestaties waren essentieel voor het verkrijgen van status en macht. Krijgers die gevangenen voor mensenoffers wisten te vangen, kregen aanzienlijke eerbewijzen en beloningen.
12. Hun kleding en sieraden waren een teken van status
De kleding van de Azteken was nauw verbonden met sociale status. Adel en rijke mensen droegen kleding gemaakt van katoen, versierd met veren, goud en edelstenen, terwijl de lagere klassen eenvoudige kleding van ruwe stoffen droegen. Kleding en sieraden waren een belangrijk symbool van macht en rijkdom.
13. Ze hadden een uitgebreide marktcultuur
De Azteken hadden grote markten die centraal stonden in hun economie. De grootste markt, Tlatelolco, trok dagelijks tienduizenden mensen die handelden in goederen zoals voedsel, textiel, metalen en sieraden. De markten speelden een belangrijke rol in de verspreiding van rijkdom en goederen door het hele rijk.
14. De Azteken kenden medicijnen en chirurgie
De Azteken hadden een gedetailleerde kennis van medicinale planten en natuurlijke remedies. Ze gebruikten kruiden om allerlei ziekten te behandelen, van infecties tot wonden. Azteekse artsen voerden zelfs chirurgische ingrepen uit, zoals botreparaties en tandextracties, en ze gebruikten kruidenmengsels als verdovingsmiddelen.
15. Ze bouwden indrukwekkende aquaducten
De Azteken bouwden aquaducten om vers water naar Tenochtitlan te brengen. Deze ingenieuze constructies zorgden ervoor dat de stad een constante aanvoer van vers water had voor drinken, landbouw en religieuze rituelen. Het water werd uit bronnen in de omliggende bergen gehaald.
16. Hernán Cortés vernietigde het Azteekse rijk
In 1519 arriveerde de Spaanse conquistador Hernán Cortés in Mexico. Met de hulp van inheemse bondgenoten en dankzij Europese ziekten zoals pokken, die de inheemse bevolking verzwakte, wist Cortés het Azteekse rijk in slechts twee jaar te vernietigen. De val van Tenochtitlan in 1521 markeerde het einde van het Azteekse rijk.
17. Montezuma II was de laatste Azteekse keizer
De laatste keizer van het Azteekse rijk was Montezuma II. Hij regeerde van 1502 tot 1520 en stond bekend om zijn pogingen om de macht van het rijk te consolideren. Tijdens zijn regeerperiode arriveerde Hernán Cortés in Mexico, en Montezuma werd uiteindelijk gevangengenomen door de Spanjaarden. Hij stierf in gevangenschap, wat leidde tot chaos en de uiteindelijke val van het rijk.
18. Azteekse kinderen kregen een strikte opvoeding
Azteekse kinderen kregen een strenge opvoeding en werden al vroeg geleerd om gehoorzaam en hardwerkend te zijn. Jongens werden getraind voor een militaire loopbaan, terwijl meisjes werden opgeleid in huishoudelijke taken. Onderwijs was verplicht voor alle kinderen, en straf voor ongehoorzaamheid was vaak streng.
19. De Azteken hadden een bijzonder balspel: tlachtli
De Azteken speelden een ritueel balspel genaamd tlachtli of ullamaliztli, waarbij een rubberen bal door een ring moest worden geslagen zonder handen te gebruiken. Het spel had religieuze betekenis, en de uitslag werd vaak gezien als een voorteken van de wil van de goden. Soms eindigden deze wedstrijden in mensenoffers.
20. Hun kunstwerken waren gedetailleerd en symbolisch
Azteekse kunst, waaronder beeldhouwkunst, keramiek en mozaïeken, stond bekend om zijn gedetailleerdheid en symboliek. Veel kunstwerken beelden goden, krijgers en religieuze scènes af. Goud, veren en jade werden vaak gebruikt om kunstvoorwerpen te versieren.