De Nachtwacht, geschilderd door de beroemde Nederlandse meester Rembrandt van Rijn, is een van de meest iconische schilderijen in de kunstgeschiedenis. Dit meesterwerk, dat in het Rijksmuseum in Amsterdam hangt, heeft een fascinerende geschiedenis en staat bekend om zijn unieke compositie en dramatische belichting. Hier zijn negen fascinerende weetjes over De Nachtwacht.

1. De echte naam is niet De Nachtwacht

Hoewel het schilderij wereldwijd bekend staat als De Nachtwacht, is dit eigenlijk niet de originele titel. De officiële titel luidt “De compagnie van kapitein Frans Banning Cocq en luitenant Willem van Ruytenburch”. De naam De Nachtwacht ontstond pas later, omdat het schilderij door de eeuwen heen donkerder werd door vernis en vuil, waardoor het leek alsof het een nachtelijke scène was.

2. Het is een groepsportret van een schutterscompagnie

Rembrandt schilderde De Nachtwacht als een groepsportret van een Amsterdamse schutterscompagnie. Deze schutters waren een soort burgerwacht die verantwoordelijk was voor de veiligheid in de stad. Het schilderij toont kapitein Frans Banning Cocq die zijn mannen aanvoert, met op de achtergrond een deel van zijn compagnie.

3. Het schilderij is beroemd om zijn dynamiek

In tegenstelling tot de statische groepsportretten die gebruikelijk waren in de 17e eeuw, gaf Rembrandt het schilderij een gevoel van beweging en actie. De schutters lijken net op het punt te staan om uit te marcheren, wat het schilderij een dramatische en levendige uitstraling geeft. Dit dynamische karakter was destijds revolutionair in de schilderkunst.

4. De lichtval heeft een symbolische betekenis

Een van de meest opvallende kenmerken van De Nachtwacht is de dramatische belichting, waarbij sommige figuren fel verlicht zijn, terwijl anderen in de schaduw staan. Rembrandt gebruikte licht en schaduw (clair-obscur) niet alleen om diepte te creëren, maar ook om bepaalde personen en objecten te benadrukken. Zo zijn kapitein Cocq en luitenant Van Ruytenburch fel verlicht, wat hun belangrijke positie in de compagnie benadrukt.

5. Het schilderij werd bijgesneden

Oorspronkelijk was De Nachtwacht nog groter dan het nu is. In 1715 werd het schilderij echter bijgesneden om het te laten passen in de Amsterdamse Stadsschouwburg, waar het werd tentoongesteld. Hierbij zijn delen van het schilderij verloren gegaan, waaronder figuren aan de zijkanten. Gelukkig hebben we nog tekeningen van hoe het schilderij er oorspronkelijk uitzag.

6. Het heeft verschillende aanvallen overleefd

Door de jaren heen is De Nachtwacht meerdere keren beschadigd door vandalen. In 1911 werd het schilderij aangevallen met een mes, en in 1975 werd het opnieuw met een mes aangevallen, waarbij grote krassen op het schilderij ontstonden. In 1990 gooide iemand er zuur op, maar gelukkig kon dit snel worden geneutraliseerd en bleef de schade beperkt.

7. Het schilderij is meerdere keren verhuisd

De Nachtwacht heeft niet altijd in het Rijksmuseum gehangen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het schilderij opgerold en in een schuilkelder in Limburg verborgen om het te beschermen tegen mogelijke schade door bombardementen of plunderingen door de nazi’s. Na de oorlog keerde het terug naar het Rijksmuseum, waar het sindsdien permanent tentoongesteld is.

8. Het meisje in het schilderij is een mysterie

Op De Nachtwacht staat een opvallend figuur: een jonge blonde vrouw in een gouden jurk. Hoewel ze geen lid was van de schutterscompagnie, lijkt ze een symbolische rol te spelen in het schilderij. Het is niet duidelijk wie ze voorstelt, maar veel kunsthistorici geloven dat ze symbool staat voor de beschermengel van de compagnie of mogelijk het symbool is van het schuttersgilde.

9. Het is een van de beroemdste schilderijen ter wereld

De Nachtwacht wordt wereldwijd beschouwd als een van de meest belangrijke en invloedrijke werken in de kunstgeschiedenis. Het trekt jaarlijks miljoenen bezoekers naar het Rijksmuseum in Amsterdam. De technische meesterlijkheid van Rembrandt, gecombineerd met de grootschalige compositie en dramatische belichting, hebben ervoor gezorgd dat dit schilderij zijn status als icoon heeft behouden.

© 2025 by groei.media kvk: 30256107