Odysseus, ook bekend als Ulysses in de Romeinse mythologie, is een van de beroemdste en meest veelzijdige helden uit de Griekse mythologie. Hij staat bekend om zijn sluwheid, moed en vastberadenheid, en speelt een centrale rol in zowel de Trojaanse Oorlog als zijn eigen avonturen, zoals verteld in Homeros’ Odyssee. Hier zijn 10 fascinerende weetjes over Odysseus die zijn complexe en boeiende karakter onthullen.
1. Hij bedacht het Trojaanse Paard
Een van de grootste heldendaden van Odysseus tijdens de Trojaanse Oorlog was het bedenken van het Trojaanse Paard. Na jaren van strijd zonder resultaat, stelde Odysseus voor om een groot houten paard te bouwen waarin Griekse krijgers zich konden verbergen. De Trojanen dachten dat het een geschenk van de Grieken was en trokken het paard binnen hun muren. In de nacht kwamen de Griekse soldaten tevoorschijn, openden de poorten en veroverden Troje. Dit meesterplan toonde Odysseus’ slimme en strategische denken.
2. Hij was koning van Ithaka
Odysseus was de koning van Ithaka, een klein eiland in de Ionische Zee. Hij was getrouwd met Penelope, met wie hij een zoon had, Telemachos. Zijn koninkrijk was klein, maar zijn leiderschap en wijsheid maakten hem een gerespecteerde figuur onder de Griekse koningen. Zijn terugkeer naar Ithaka na de Trojaanse Oorlog is het centrale verhaal in Homeros’ Odyssee.
3. Hij probeerde aanvankelijk niet mee te doen aan de Trojaanse Oorlog
Hoewel hij een centrale rol speelde in de oorlog, wilde Odysseus er in eerste instantie niet aan deelnemen. Toen de Grieken hem kwamen halen om mee te vechten, deed hij alsof hij gek was om onder dienstplicht uit te komen. Hij spande zijn ossen aan een ploeg en begon zout te zaaien in zijn velden. De slimme krijger Palamedes doorzag zijn plan en plaatste zijn zoon Telemachos voor de ploeg, waardoor Odysseus stopte met zijn act om zijn zoon niet te verwonden. Hierdoor werd hij gedwongen om aan de oorlog deel te nemen.
4. Zijn reis naar huis duurde tien jaar
Na de val van Troje duurde het nog eens tien jaar voordat Odysseus terugkeerde naar zijn koninkrijk Ithaka, een reis vol gevaren en uitdagingen. Zijn avonturen tijdens deze lange tocht worden verteld in de Odyssee, waarin hij talloze obstakels moest overwinnen, waaronder monsters, verleidelijke sirenen, en de toorn van de goden.
5. Hij werd door de cycloop Polyphemus gevangen genomen
Een van de bekendste avonturen van Odysseus was zijn ontmoeting met de cycloop Polyphemus, een reusachtig eenogig wezen. Polyphemus hield Odysseus en zijn mannen gevangen in zijn grot en at enkele van zijn mannen op. Odysseus slaagde erin de cycloop te bedriegen door zich “Niemand” te noemen. Nadat hij Polyphemus had verblind, vroeg de cycloop om hulp van zijn soortgenoten, maar toen hij zei dat “Niemand” hem had aangevallen, kwamen ze niet helpen. Dit plan redde Odysseus en zijn mannen, hoewel Polyphemus later de god Poseidon vroeg om wraak te nemen op Odysseus.
6. Hij bezocht het dodenrijk
Tijdens zijn reis naar huis bezocht Odysseus het dodenrijk om advies te krijgen van de blinde ziener Tiresias. Dit bezoek was cruciaal voor zijn reis, omdat Tiresias hem vertelde hoe hij de gunst van de goden kon herwinnen en veilig naar Ithaka kon terugkeren. Dit bezoek aan het rijk van de doden toont de moed en vastberadenheid van Odysseus om zijn huis en familie te bereiken, ongeacht de gevaren.
7. Hij werd verleid door godinnen
Tijdens zijn reis naar huis verbleef Odysseus bij verschillende godinnen. Hij bracht zeven jaar door op het eiland van de nimf Calypso, die verliefd op hem werd en hem gevangen hield. Later werd hij ook verleid door de tovenares Circe, die zijn mannen in varkens veranderde. Ondanks deze verleidingen bleef Odysseus uiteindelijk trouw aan zijn vrouw Penelope, en zijn verlangen om terug te keren naar Ithaka bleef altijd zijn belangrijkste doel.
8. Hij weerstond de Sirenen
Een van de beroemdste obstakels die Odysseus tijdens zijn reis tegenkwam, waren de Sirenen, wezens met een betoverende zang die zeelieden lokten naar hun ondergang. Om zichzelf en zijn bemanning te redden, stopte Odysseus was in de oren van zijn mannen zodat ze de zang niet konden horen. Hij liet zichzelf vastbinden aan de mast van zijn schip, zodat hij de Sirenen kon horen zonder toe te geven aan hun lokroep. Deze slimme truc stelde hem in staat om de gevaren van de Sirenen te overleven.
9. Hij vermomde zich bij zijn terugkeer naar Ithaka
Toen Odysseus eindelijk Ithaka bereikte, vermomde hij zich als een oude bedelaar om de situatie in zijn paleis te verkennen. Hij ontdekte dat zijn vrouw Penelope werd lastiggevallen door talloze vrijers die dachten dat hij dood was. Met de hulp van zijn zoon Telemachos en enkele trouwe dienaren slaagde Odysseus erin de vrijers te doden en zijn plaats als koning en echtgenoot te herwinnen.
10. Zijn slimme karakter maakt hem tot een unieke held
In tegenstelling tot andere helden uit de Griekse mythologie, zoals Achilles, die bekend staat om zijn fysieke kracht, staat Odysseus vooral bekend om zijn sluwheid en intelligentie. Zijn vermogen om problemen met zijn verstand op te lossen, in plaats van met brute kracht, maakt hem tot een unieke en fascinerende held. Hij wordt vaak geprezen om zijn vermogen om zijn emoties te beheersen en logica te gebruiken in plaats van woede of impulsiviteit.