Het roodborstje is een van de meest herkenbare vogels van Nederland. Met zijn oranjerode borst, ronde vorm en nieuwsgierige blik duikt hij zelfs in de winter overal op: in tuinen, parken en bosranden.
Dit zijn 12 leuke weetjes over het roodborstje.
1. De opvallende borstkleur is niet alleen mooi
De feloranje borst van het roodborstje is niet alleen een sierlijk kenmerk. Voor het vogeltje zelf is het vooral een signaal van kracht.
Mannelijke roodborstjes gebruiken hun borstkleur om rivalen af te schrikken en hun territorium te verdedigen. Hoe intenser de kleur, hoe sterker en gezonder de vogel.
2. Zowel mannetjes als vrouwtjes zijn rood
In tegenstelling tot veel andere vogelsoorten is er bij roodborstjes nauwelijks verschil tussen man en vrouw. Beide geslachten hebben dezelfde rode borst, ronde bouw en donkere ogen.
Alleen tijdens het broedseizoen kunnen kenners subtiele verschillen in gedrag en zang opmerken.
3. Ze zingen het hele jaar door
Waar veel vogels in de winter stil worden, blijft het roodborstje zingen. Mannetjes doen dat om hun territorium te behouden, maar ook vrouwtjes laten zich in die tijd horen.
Hun zang klinkt iets zachter en melancholischer. Daarom wordt het roodborstje vaak gezien als de stem van de winter.
4. Het roodborstje is een echte solist
Ondanks zijn vriendelijke uitstraling is het roodborstje fel territoriaal. Hij duldt geen andere roodborstjes in zijn buurt en zal zijn territorium fel verdedigen, soms zelfs tegen zijn spiegelbeeld. Alleen tijdens het broedseizoen tolereren ze elkaar, en dan nog maar kort.
5. Ze zijn dol op tuiniers
Wie in de tuin aan het spitten is, kent het tafereel: een roodborstje dat op een takje of schop komt zitten. Ze doen dit niet uit gezelschap, maar omdat ze weten dat er bij het omspitten wormen en insecten tevoorschijn komen.
Toch lijkt hun vertrouwen in mensen oprecht; ze behoren tot de minst schuwe tuinvogels.
6. Hun nestjes zijn kleine kunstwerkjes
Roodborstjes bouwen hun nesten laag bij de grond, vaak in dichte struiken, tussen klimop of in oude bloempotten. Het nest bestaat uit mos, gras en bladeren, afgewerkt met zachte haren of veren.
Een vrouwtje legt meestal vijf tot zeven eieren per keer, die ze alleen uitbroedt.
7. Ze zijn dol op goed vogelvoer
In de winter is natuurlijk voedsel schaars, en dan komt wat hulp van mensen goed van pas. Roodborstjes houden van meelwormen, zaden en zachte stukjes fruit. Met een gevarieerde mix van vogelvoer kun je ze helpen om genoeg energie te houden tijdens koude nachten.
Wie daarnaast ook egelvriendelijk tuiniert, kan meteen wat premium egelvoer neerzetten, vaak profiteren beide dieren van dezelfde rustige, natuurlijke voederplek.
8. Jonge roodborstjes hebben nog geen rode borst
Jonge vogels zijn bruin en gespikkeld. Pas na enkele maanden krijgen ze hun kenmerkende rode borst. Die overgang is belangrijk, want jonge roodborstjes zouden met een rode borst direct als concurrent worden gezien door volwassen vogels.
9. Ze hebben een groot aanpassingsvermogen
Roodborstjes leven niet alleen in bossen en tuinen, maar ook in stedelijke omgevingen. Ze passen hun gedrag aan het leven tussen mensen aan en laten zich zelfs ’s nachts horen, verlicht door straatlantaarns.
Die flexibiliteit verklaart waarom ze zo talrijk zijn gebleven.
10. Sommige roodborstjes trekken naar het zuiden
Veel Nederlandse roodborstjes blijven hier het hele jaar, maar vogels uit Scandinavië en Oost-Europa trekken ’s winters naar ons land. Daardoor lijkt het alsof er in de koude maanden juist méér roodborstjes zijn dan in de zomer.
Het roodborstje is klein, maar zijn aanwezigheid voelt groot. In de winter is hij een teken van leven tussen kale takken en natte bladeren, een klein stukje kleur in grijze dagen. Misschien is dat waarom zoveel mensen hem als hun favoriete tuinvogel beschouwen: hij herinnert eraan dat zelfs het kleinste beetje warmte genoeg kan zijn om een hele dag op te lichten.